'Positieve Gezondheid kijkt ook naar veerkracht en zingeving'
Weet jij de definitie van gezondheid volgens de wereld gezondheidsorganisatie? De WHO zegt het volgende, ‘Gezondheid is een toestand van compleet fysiek, mentaal en sociaal welbevinden en niet alleen de afwezigheid van ziekte of gebreken.’ Wat betekent dat voor hoe wij kijken naar gezondheid?
De noodzaak van een overgang naar een gezondere samenleving, waarbij de nadruk ligt op preventie in plaats van ziekte, wordt steeds dringender. Daarom wordt er veel gesproken over de overgang van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag en liever nog naar mens en maatschappij. Vanuit die hoek is de uit 1948 stammende WHO definitie van gezondheid inmiddels aangepast. Een van de laatste varianten omschrijft gezondheid als ‘…het vermogen om je aan te passen en zelf te beslissen hoe om te gaan met de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.’ Gezondheid is daarmee breder dan de afwezigheid van ziekte en klachten. Elementen als veerkracht, zingeving en zelfmanagement staan steeds meer centraal.
Dat betekent ook dat vanuit meerdere disciplines aan de gezondheid van een persoon kan worden gewerkt, vánuit het perspectief van die persoon. Dat stimuleert gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen en nauwer samenwerken tussen verschillende disciplines binnen zowel de zorgsector als het welzijnsdomein en zo het streven naar een gezondere bevolking.
Onze onderzoekers kijken vanuit het principe Positieve Gezondheid met een brede kijk naar gezondheid én welbevinden van de mens, waarbij de mens centraal staat. Lector John Dierx en associate lector Cindy de Bot schreven samen met collega’s onder andere het boek “Gedragsverandering vanuit Positieve Gezondheid”.
Hoe kijken kinderen naar Positieve Gezondheid?
Uit een onderzoek met kinderen tussen de 8 en 12 jaar bleek dat kinderen vooral denken aan voeding, bewegen en ‘je goed voelen’ wanneer ze gevraagd worden wat Positieve Gezondheid betekent. In de interviews bespraken de onderzoekers al spelenderwijs 6 verschillende dimensies; Mijn lichaam, Mijn gevoelens en gedachtes, Lekker in je vel, Nu en later, Meedoen, Dagelijks leven. Waar denken kinderen dan vooral aan? Voor kinderen zijn de dimensies ‘Lekker in je vel’ en ‘Mijn gevoelens en gedachten’ het belangrijkst. Daarnaast is ‘Meedoen’ van belang, waarbij alle kinderen vooral plezier hebben met vrienden en vriendinnen benoemen.
De tools voor Positieve Gezondheid die er zijn, moeten aansluiten op de perspectieven van kinderen. Daarom zijn onderzoeken als deze zo belangrijk. Daarnaast is het belangrijk dat kinderen de kansen krijgen zelfregie en veerkracht jong te leren. Deze inzichten geven dan ook belangrijke handvatten aan de directe omgevingen van jonge kinderen, zoals docenten, ouders en/of jeugdprofessionals om het gesprek aan te gaan met en mogelijke interventies af te stemmen op de beleving van de kinderen.
Sociale Technologie voor kinderen
Een voorbeeld van zo’n interventie toegepast op de doelgroep kinderen is bijvoorbeeld de sociale technologische innovatie Picoo. Een mini console om kinderen in groepsdynamiek meer in beweging te krijgen door technologie en fysieke beweging aan elkaar te koppelen. Zo kunnen zij kiezen uit verschillende spellen, denk aan tikkertje of kat en muis. Maar kunnen er ook activerende lesvormen voor rekenen en lezen wordt gebruikt. Door deze technologische innovaties te testen bij kinderen en jongeren worden de interventies zo effectief mogelijk gemaakt en geeft het kinderen eigenaarschap over hun leefstijl.