Samen met burgerwetenschappers aan de hartSlag
Hart- en vaatziekten (HVZ) komen relatief vaker voor bij mensen die moeite hebben met rondkomen. Er is echter weinig bekend over waarom en bij wie dit verband precies speelt. Om dat te onderzoeken start lectoraat Betrokken Wetenschap met het project ‘Hart- en vaatziekten verminderen bij mensen die moeite hebben met rondkomen: een burgeronderzoek’. In dit project slaan beroeps- en burgeronderzoekers de handen ineen om meer inzicht te krijgen in HVZ bij mensen die moeite hebben met rondkomen.
Uit onderzoek blijkt dat Nederlanders met een laag inkomen anderhalf keer meer risico op HVZ hebben dan welvarende Nederlanders. Vooral bij vrouwen worden de voortekenen van HVZ vaak verward met de gevolgen van stress, omdat deze op elkaar lijken. Toch weten we nog weinig over hoe de relatie tussen moeite met rondkomen en HVZ werkt. Waarom krijgt één persoon wel hart- en vaatziekten en iemand anders niet? “Daarom gaan we onderzoek doen naar hoe moeite met rondkomen leidt tot HVZ”, vertelt Evy van Gestel, onderzoeker bij lectoraat Betrokken Wetenschap. “Het is een voornamelijk kwalitatief onderzoek waarbij we via levensloop-interviews meer willen weten over hoe die relatie nou samenhangt. Dat doen we niet alleen: negen burgeronderzoekers hebben de rol van co-onderzoeker.”
Burgers als co-onderzoeker
“Alle burgerwetenschappers die meedoen aan dit project zijn ervaringsdeskundigen in het moeite hebben met rondkomen. Daarnaast hebben velen van hen zelf of in de familie te maken met HVZ. De burgerwetenschappers werken mee aan alle fasen van het onderzoek. Voor velen van het is het de eerste keer dat zij als co-onderzoeker meedoen aan een wetenschappelijk project”, vertelt Evy.
“Onderzoek doen samen met burgers als co-onderzoekers past goed binnen ons lectoraat. Er zitten namelijk veel verschillende voordelen aan het betrekken van de personen over wie het onderzoek gaat bij het onderzoeksproces. Met de ervaringskennis die de burgerwetenschappers inbrengen, zorgen we dat de onderzoeksmaterialen goed aansluiten bij de doelgroep. Dit zorgt voor resultaten die een goede afspiegeling zijn van de situatie van mensen met HVZ die moeite hebben met rondkomen. Ook concrete aanbevelingen die uit het onderzoek voortvloeien sluiten hierdoor beter aan bij de doelgroep”, legt Evy uit.
Speciale subsidie
Evy vertelt meer over de subsidie ‘Samen aan de hartSlag’ speciaal voor burgerwetenschap: “Voor deze subsidiecall sloegen de Hartstichting en ZonMw de handen ineen en riepen ze burgers op hun onderzoeksideeën met betrekking tot HVZ op te sturen. Vervolgens koppelde de Hartstichting deze burgers aan beroepswetenschappers en schreven zij gezamenlijk een aanvraag die ze vervolgens indienden. Naast ons project zijn nog zes andere projecten gehonoreerd waarin samen met burgerwetenschappers onderzoek naar HVZ wordt gedaan. ”
Samen aan de hartSlag
Vanuit Centre of Expertise Perspectief in Gezondheid gaan twee onderzoekers van lectoraat Betrokken Wetenschap aan de slag met dit project: lector Gera Nagelhout en onderzoeker Evy van Gestel. Ook helpt onderzoeker Myrte Thoolen bij de analyse van de resultaten. Daarnaast bestaat het onderzoeksteam uit twee beroepsonderzoekers van de Universiteit Maastricht en negen burgeronderzoekers. Zij gaan als gelijkwaardige onderzoekspartners aan het werk. “Wij vinden het heel belangrijk om samen met mensen onderzoek te doen, dus we zijn dankbaar dat we dit project gaan starten. We hopen hier weer veel te leren en in de toekomst nog meer van dit soort mooie samenwerkingen aan te gaan.”, reflecteert Evy.
Het project ‘Hart- en vaatziekten verminderen bij mensen die moeite hebben met rondkomen: een burgeronderzoek’ loopt van januari 2025 tot en met juli 2027.