SEJN: Veranderen met ambitie

SEJN bestaat al bijna 20 jaar. Anno 2024 is er veel op gang gebracht maar er zijn ook verschillen tussen organisaties in de mate waarin de lerende beweging op gang komt en tot daadwerkelijke verbetering leidt in de hulpverlening. Met dit project versterken en vergroten we het lerende netwerk precies op een moment dat past bij de ontwikkeling van SEJN.

Het is een gemiste kans wanneer jeugdhulporganisaties geen optimaal lerende organisaties zijn: zij streven er immers naar het bieden van zo goed mogelijke hulp. Helaas lukt dat nog niet altijd. Zelfs evidence-based interventies leiden nog lang niet altijd tot verbetering en daarnaast houdt het behaalde effect niet altijd aan op de lange termijn. Bij 23% van de gestarte jeugdhulptrajecten in 2022 was sprake van herhaald beroep. Ook is het jeugdzorggebruik nog nooit zo hoog geweest. De jeugdhulporganisaties hebben een opdracht om hun rol en grenzen als hulpverleners te herdefiniëren; met alle betrokkenen samen lerend doen wat werkt wordt daarbij als oplossingsrichting genoemd.

Door actieonderzoek willen we bijdragen aan het ontwikkelen van lerende organisaties, met een gezamenlijke ambitie om de jeugdhulp blijvend te verbeteren. Uiteindelijk wil SEJN een leidende en onderscheidende positie innemen ten aanzien van de ontwikkeling tot lerende organisaties met een realistisch verhaal dat aansluit bij de complexiteit van het jeugdveld. De impact hiervan moet uiteindelijk merkbaar zijn op diverse niveaus: tussen professionals en cliënten tijdens de hulp, tussen professionals en tussen organisaties. Maar ook op maatschappelijk niveau tussen beleidsmakers en organisaties en daarmee leiden tot verder verbetering van de jeugdhulp.

Samen met belanghebbenden bepalen we een haalbare ambitie voor dit actieonderzoek. We ontwerpen gezamenlijk acties om die ambitie te bereiken en voeren die in en met de praktijk uit. Hierbij wordt op een gelijkwaardige manier samengewerkt met alle belanghebbenden: jongeren, ouders, leidinggevenden, professionals en onderzoekers. Door actieonderzoek wordt nieuwe kennis ontwikkeld en tegelijkertijd geïmplementeerd om daarmee de praktijk te verbeteren. Door dit binnen vier SEJN-organisaties te doen, wordt kennis verkregen over wat werkt bij het organiseren van blijvend leren. Alles wat tijdens het actieonderzoek gebeurt (en dus wordt geleerd) wordt door de belanghebbenden en de onderzoekers vastgelegd in een logboek. Deze gegevens kunnen kwalitatief en kwantitatief van aard zijn. Welke gegevens verzameld gaan worden, volgens welke methoden en hoe deze worden geanalyseerd is afhankelijk van de acties die gekozen gaan worden. Deze acties worden helder tijdens het proces van actieonderzoek en worden bepaald door belanghebbenden.

Het resultaat van het onderzoek is leren vanuit interne gedrevenheid, wat leidt tot steeds betere jeugdhulp. De opbrengsten van het actieonderzoek en wat daarbij wel en niet heeft gewerkt worden vastgelegd. Ook wordt richting gegeven aan het vervolg van de ontwikkeling van lerende organisaties: zowel voor de vier SEJN-organisaties, overige SEJN-organisaties en organisaties in de jeugdsector in de brede zin.

Het actieonderzoek wordt uitgevoerd bij jeugdhulpinstellingen Levvel, Youke, de Rading en Amiq en hun cliëntenraden en de jongerentafel van de LDJ. PiResearch en Praktikon zijn betrokken als onderzoekspartners. Ook adviseurs Martijn van Dam (Beweging van 0) en Tonnie van der Zouwen (expert participatief actieonderzoek) brengen hun expertise in.